SZKOŁA JAZDY WEGA
Jak poprawnie hamować motocyklem?
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym różni się hamowanie przednim od hamowania tylnym hamulcem?
- Jakie jest znaczenie tylnego hamulca?
- Jakie wyróżniamy metody hamowania?
NA CZYM POLEGA PRAWIDŁOWA JAZDA MOTOCYKLEM?
Czas opanować techniki hamowania motocyklem
Hamowanie motocyklem jest umiejętnością kluczową dla każdego motocyklisty. Podobnie jak przeciwskręt, używanie hamulców wymaga nie tylko wiedzy, ale i praktyki. Co prawda każdy, kto jeździ jednośladem, korzysta z hamulców, jednak nie wszyscy potrafią robić to świadomie i skutecznie. W tym artykule omówimy techniki hamowania, które pomogą przyszłym motocyklistom zrozumieć, jak poprawnie i przede wszystkim bezpiecznie zatrzymywać swój pojazd.
MOTOCYKLOWE ABC
Podstawy hamowania
Niezależnie od stylu jazdy, czy używanego sprzętu, fizyka i główne cechy konstrukcyjne motocykli pozostają niezmienne. Motocykle poruszające się po drogach publicznych muszą posiadać dwuobwodowy układ hamulcowy oraz hamulce zamontowane na obu osiach.
Hamowanie przednim a tylnym hamulcem
Podczas hamowania z użyciem przedniego hamulca następuje transfer masy na przód motocykla. Powoduje to kompresję przedniego zawieszenia i zwiększenie powierzchni styku opony z podłożem. Im mocniej hamujemy, tym większą mamy przyczepność na przednim kole, co pozwala na bardziej efektywne hamowanie. Tylne zawieszenie ulega wtedy rozprężeniu, zmniejszając powierzchnię kontaktu tylnej opony z nawierzchnią i przyczepność.
Hamowanie tylnym hamulcem powoduje także ugięcie przedniego zawieszenia, ale w mniejszym stopniu. Masa pozostaje bardziej równomiernie rozłożona między osiami. Hamowanie tylnym hamulcem w mniejszym stopniu odciąża tylną oś, co wpływa na stabilność motocykla, wspomaga hamowanie silnikiem i poprawia płynność jazdy.
Znaczenie tylnego hamulca
Tylny hamulec jest niezastąpiony w wielu sytuacjach: podczas manewrów parkingowych, przepychania się w korkach, na śliskiej nawierzchni, czy pokonywania trudnych dróg gruntowych lub alpejskich przełęczy. Dużą różnicę w działaniu przedniego i tylnego hamulca można zauważyć mierząc drogę hamowania. Przedni hamulec pozwala na zatrzymanie się na znacznie krótszym dystansie, dlatego jest uważany za główny hamulec motocykla.
Hamowanie silnikiem
Prędkość można zmniejszać także bez użycia hamulców, przez zamknięcie przepustnicy, która odcina dopływ paliwa. Nazywamy to hamowaniem silnikiem. Skuteczność takiego rodzaju hamowania wzrasta przy odpowiedniej redukcji biegów, szczególnie na wyższych obrotach. Jest to szczególnie efektywne w czterosuwowych silnikach, które lepiej sprawdzają się w tej roli niż dwusuwy.
Trakcja motocykla podczas hamowania zależy nie tylko od cech technicznych pojazdu. Przyspieszenia i opóźnienia towarzyszące hamowaniu wywołują siły działające na kierującego. Dzięki prawidłowej postawie motocyklista może balansować przód-tył, reagując na przeciążenia i utrzymując luźny uchwyt kierownicy.
BĄDŹ GOTOWY NA STOP
Techniki hamowania motocyklem
W hamowaniu liczy się przede wszystkim czas. Od momentu podjęcia decyzji o hamowaniu do chwili, gdy układ hamulcowy zaczyna działać, jedziemy z tą samą prędkością. Reakcja motocyklisty trwa zwykle poniżej sekundy, ale nawet taka krótka chwila ma ogromne znaczenie, ponieważ przy prędkości np.150 km/h przebywamy dystans ok. 42 m w ciągu sekundy. Dlatego warto stosować praktykę jazdy z dwoma palcami na klamce przedniego hamulca oraz stopą nad pedałem hamulca tylnego.
Różne metody hamowania
Istnieje wiele technik hamowania, które wywodzą się z różnych dyscyplin motosportu, takich jak jazda torowa, enduro czy gymkhana. Szukanie jednej, uniwersalnej techniki mija się z celem. Wszystko zależy od warunków i tego, co chcemy osiągnąć. W jeździe defensywnej, kluczowe znaczenie ma płynne operowanie obydwoma hamulcami oraz działania prewencyjne minimalizujące ryzyko poślizgu.
Podczas hamowania trzeba brać pod uwagę typ motocykla i rozkład masy. Na tej samej drodze inaczej użyjemy hamulców w motocyklu sportowym, a inaczej w choperze czy skuterze. Ciężki tył pojazdu wymaga większego zaangażowania tylnego hamulca, co jest również istotne podczas jazdy z pasażerem i bagażem.
Hamowanie w zakręcie
Testy wykazały, że hamując z dużej prędkości najskuteczniej zatrzymamy się, używając obu hamulców jednocześnie. Motocykl będzie stabilniejszy, a transfer masy na przód mniej gwałtowny. Hamowanie wspomaga redukcja biegów, która dodatkowo zwiększa wygodę i bezpieczeństwo. Po zatrzymaniu się dobrze jest mieć możliwość szybkiego ruszenia z pierwszego biegu.
W ostatnich latach układy hamulcowe znacząco się rozwinęły dzięki zaawansowanej elektronice. Systemy takie jak ABS są teraz standardem w nowych motocyklach i podlegają ciągłym ulepszeniom, umożliwiając hamowanie w zakrętach. Przykłady takich systemów to cornering ABS, który pozwala na bezpieczne hamowanie nawet przy skręcie. W niektórych modelach motocykli (np. KTM 1290 Super Adventure, Honda CBR 1100 XX, BMW GS 1250) znajdują się zintegrowane lub półzintegrowane układy hamulcowe, które uruchamiają oba hamulce jednocześnie po naciśnięciu dźwigni hamulca ręcznego.
O CZYM NALEŻY PAMIĘTAĆ?
Sprawdzaj stan techniczny swojego motocykla
Stan techniczny motocykla ma bezpośredni wpływ na skuteczność hamowania. Świadomy tego faktu kierowca regularnie wymienia zużyte elementy układu hamulcowego i pilnuje, aby okres użytkowania płynu hamulcowego nie przekroczył dwóch lat. Niemniej ważne jest też dbanie o stan gumowych przewodów. Nawet najlepiej utrzymany układ hamulcowy nie zadziała odpowiednio, jeśli motocykl jeździ na zużytych oponach lub ma niesprawne zawieszenie. Na szczęście, niektóre czynności serwisowe są darmowe, jak np. regulacja dźwigni hamulcowych, które powinny być ustawione tak, aby korzystanie z nich było maksymalnie ergonomiczne.
Hamowanie motocyklem w dużej mierze zależy od umiejętności kierującego. Właśnie dlatego najlepiej nauczyć się tego manewru podczas profesjonalnego szkolenia motocyklowego, gdzie w bezpiecznych warunkach można poznać odpowiednie techniki i sekwencje ruchów. Oczywiście po ukończeniu kursu należy nadal regularnie ćwiczyć hamowanie na różnych nawierzchniach i w różnych warunkach pogodowych, aby opanować swój motocykl i nie dać się zaskoczyć w żadnej sytuacji drogowej.
Trenuj bez zahamowań ze Szkołą Jazdy WEGA
Hamowanie motocyklem to nie tylko umiejętność techniczna, ale także zdolność szybkiego reagowania i dostosowywania się do warunków na drodze. Jeśli chcesz stać się pewnym siebie i świadomym motocyklistą, zapraszamy do Szkoły Jazdy WEGA w Krakowie. Nasza szkoła specjalizuje się w kursach na prawo jazdy kategorii A oraz A2, a nasze wysokie standardy szkoleniowe przekładają się na zdawalność – aż 7 na 10 osób zdaje za pierwszym razem!
Dołącz do grona naszych zadowolonych uczniów i naucz się skutecznego hamowania oraz innych kluczowych technik jazdy pod okiem doświadczonego instruktora - pana Andrzeja. Niezależnie od Twojego doświadczenia, w WEGA pomożemy Ci opanować wszystkie aspekty bezpiecznej i efektywnej jazdy motocyklem. Zarezerwuj swój kurs już dziś i rozpocznij swoją motocyklową przygodę z nami!